به گزارش اکوایران، صنعت پتروشیمی ایران بهعنوان یکی از مهمترین حلقههای ایجاد ارزش افزوده در صنعت نفت، با ظرفیت نصب شده حدود ۱۰۰ میلیون تن و سرمایهگذاری ۹۲ میلیارد دلاری تاکنون، جایگاه ویژهای در اقتصاد کشور دارد. در آستانه ورود به سال دوم برنامه هفتم توسعه، هدفگذاری شده است که ظرفیت این صنعت به ۱۳۱ میلیون تن برسد و تمرکز بر تکمیل زنجیرههای ارزش پاییندستی، کاهش واردات محصولات و افزایش صادرات باشد.
حسن عباسزاده، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، در همایش سرمایهگذاری و تأمین مالی صنعت نفت و گاز با اشاره به ظرفیت فعلی و آینده صنعت پتروشیمی ایران، بر توسعه زنجیره ارزش، افزایش سهم بخش خصوصی واقعی و جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی تأکید کرد.
او ادامه داد که تکمیل زنجیرههای پاییندستی و بهرهگیری از ظرفیتهای برنامه هفتم و هشتم توسعه، کلید گذر از خامفروشی و ارتقای ارزش افزوده در صنعت نفت و گاز است.
وضعیت صنعت پتروشیمی و سرمایهگذاری
حسن عباسزاده با بیان اینکه صنعت پتروشیمی ایران یکی از مهمترین حلقههای ایجاد ارزش افزوده در صنعت نفت است، گفت: ظرفیت نصب شده این صنعت حدود ۱۰۰ میلیون تن است و تاکنون ۹۲ میلیارد دلار در آن سرمایهگذاری شده است. برنامه هفتم توسعه پیشبینی کرده که ظرفیت این صنعت تا پایان برنامه به ۱۳۱ میلیون تن برسد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد که تمرکز برنامه هفتم بر تکمیل زنجیرههای خاصی است که تاکنون توسعه نیافتهاند و سالانه حدود ۲ میلیارد دلار محصولات پتروشیمی وارد کشور میشود. هدف این است که با توسعه زنجیرههای پاییندستی، این واردات کاهش یابد و صنایع داخلی با مشکل تأمین مواجه نشوند.
از ۶۶ طرح پیشبینی شده در برنامه هفتم، حدود ۲۶ میلیارد دلار سرمایهگذاری مورد نیاز است. میانگین پیشرفت این طرحها حدود ۶۰ درصد است و در سال دوم برنامه، تلاشها برای تکمیل سرمایهگذاری ادامه دارد.
الزامات توسعه و سهم بخش خصوصی
عباسزاده بر تأمین خوراک پایدار و وجود بازار تضمینشده برای محصولات تأکید کرد و گفت: محیط کسبوکار آرام و پایدار، شرط لازم برای جذب سرمایهگذاران است.
او خاطرنشان کرد که ۴۶ طرح آماده سرمایهگذاری با نیاز ۴۴ میلیارد دلار در افق ۱۰ ساله وجود دارد و مجوزات زیستمحیطی و سرمایهگذاری آنها آماده است. تمرکز بر جذب سرمایهگذاری واقعی بخش خصوصی است تا پروژهها سریعتر و هوشمندانهتر اجرا شوند.
سهم بخش خصوصی واقعی در صنعت پتروشیمی تنها حدود ۱۵ درصد است و باقی سرمایهگذاریها از طریق هلدینگها و صندوقهای بازنشستگی انجام شده است. عباسزاده تصریح کرد: بخش خصوصی واقعی هزینهها را کاهش میدهد و پروژهها را سریعتر اجرا میکند، در حالی که بخشهای نیمهدولتی به دلیل فرآیند طولانی و وابستگی به سهامداران، پروژهها را به تأخیر میاندازند.
مطابق ماده ۴۵ برنامه هفتم، ۴۰ درصد از سود سالانه باید وارد طرحهای توسعه زنجیره شود تا جذب سرمایهگذاری داخلی افزایش یابد.
عملکرد، صادرات و موانع
صنعت پتروشیمی سالانه حدود ۲۴ میلیارد دلار تولید دارد که ۱۵–۱۶ میلیارد دلار آن به صادرات اختصاص دارد و ۱۰ میلیارد دلار به صنایع داخلی فروخته میشود. سرمایهگذاری خارجی نیز از ۴.۵ میلیارد دلار در بهترین سالها، به ۲.۵–۳ میلیارد دلار کاهش یافته و تمرکز بر جذب سرمایه داخلی افزایش یافته است.
عباسزاده به موانع جذب سرمایه اشاره کرد:
- فرآیند طولانی اخذ مجوزها: سرمایهگذاران بخش خصوصی تمایل دارند سرمایه خود را سریع وارد طرح کنند و بازگشت سرمایه کوتاهمدت داشته باشند.
- پایداری قوانین و محیط کسبوکار: تغییر مداوم قوانین و سیاستها، سرمایهگذاران را در ورود به صنعت تردید میاندازد.
- ابزارهای نوین مالی: استفاده از صندوقهای پروژه و سرمایهگذاری داخلی میتواند جذب سرمایه را افزایش دهد.
در نهایت مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی تأکید کرد که توسعه این صنعت نیازمند تکمیل زنجیرههای پاییندستی، افزایش سهم بخش خصوصی واقعی، محیط کسبوکار پایدار، خوراک و بازار تضمینشده و استفاده از ابزارهای نوین مالی است. او افزود: با تمرکز بر این عوامل، صنعت پتروشیمی ایران میتواند از خامفروشی عبور کرده و ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند.
