در حالی که دولت برنامه حذف یارانه نقدی ۳ میلیون نفر را کلید زده و هدف‌گذاری حذف ۱۸ میلیون یارانه‌بگیر تا پایان سال را دنبال می‌کند، یحیی آل‌اسحاق، عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران، این اقدام را گامی درست اما نیازمند شفافیت و شاخص‌های منطقی می‌داند. او معتقد است یارانه باید به اهلش برسد و توسعه کالابرگ‌ها می‌تواند تورم افسارگسیخته را برای دهک‌های پایین جبران کند. اما آیا این تصمیم می‌تواند بدون ایجاد تنش اجتماعی، اصلاحات اقتصادی را رقم بزند؟
یارانه برای همه، ضرورتی نداشت
یحیی آل‌اسحاق، رئیس اتاق مشترک ایران و عراق، اظهار داشت که از ابتدا قرار بود یارانه‌های معیشتی تنها به طبقات متوسط و پایین اختصاص یابد، اما به دلایل سیاسی، این طرح به‌صورت عام اجرا شد. او تأکید می‌کند: «اختصاص یارانه به همه افراد از نظر اقتصادی و اجتماعی منطقی نیست و عمومیت یافتن آن ضرورت نداشت.» به گفته آل‌اسحاق، حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی اقدامی درست است که می‌تواند منابع را به سمت نیازمندان واقعی هدایت کند، اما این فرآیند نیازمند شفافیت و شاخص‌های منطقی است.
شفافیت، کلید موفقیت حذف یارانه‌ها
آل‌اسحاق معتقد است که نبود شفافیت در نحوه حذف یارانه‌ها و محل هزینه‌کرد درآمد حاصل از آن، از مهم‌ترین انتقادات مطرح‌شده است. او پیشنهاد می‌دهد: «دولت باید به‌صورت شفاف اعلام کند که منابع حاصل از حذف یارانه دهک‌های هشتم، نهم و دهم به‌طور مستقیم به حمایت از دهک‌های پایین و اقشار نیازمند اختصاص می‌یابد.» احد رستمی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان، نیز اعلام کرده که حداقل ۴۰۰ هزار میلیارد ریال از این منابع صرف بسته‌های معیشتی برای خانوارهای فقیر و افزایش اعتبار کالابرگ برای دهک‌های پایین خواهد شد.
کالابرگ، راهکار جبران تورم
آل‌اسحاق با تأکید بر لزوم توسعه کالابرگ‌ها می‌گوید: «کالاهای اساسی با وجود تخصیص ارز یارانه‌ای، به دلیل سوءمدیریت در نظام پولی و قیمت‌گذاری، تورمی بالاتر از سایر کالاها دارند.» او معتقد است که گسترش شمول کالابرگ‌ها برای دهک‌های پایین می‌تواند اثرات تورم را جبران کند. این در حالی است که تورم کالاهای اساسی گاهی تا ۱۵ درصد بیشتر از سایر کالاها گزارش شده است.
حذف یارانه‌ها و خطر تنش اجتماعی
آل‌اسحاق هشدار می‌دهد که اگر شاخص‌های حذف یارانه‌ها منطقی و شفاف نباشد، ممکن است اعتراضات اجتماعی را به دنبال داشته باشد. او می‌افزاید: «طبقه متوسط جامعه نیز اکنون در زمره اقشار کم‌درآمد قرار گرفته و با تورم ۴۰ درصدی، قدرت خریدشان به شدت کاهش یافته است.» به گفته او، قیمت گوشت که به کیلویی یک میلیون تومان رسیده و قطعی مکرر آب و برق، فشار مضاعفی بر این قشر وارد کرده است.
هدف‌گذاری حذف ۱۸ میلیون یارانه‌بگیر تا پایان سال
دولت اعلام کرده که تا پایان سال، یارانه ۱۸ میلیون نفر حذف خواهد شد. آل‌اسحاق درباره تحقق این هدف ابراز تردید می‌کند و می‌گوید: «دولت باید در این مورد شفاف‌سازی کند، زیرا طبقه متوسط هم اکنون با مشکلات معیشتی جدی مواجه است.» او تأکید دارد که یارانه باید به‌طور هدفمند به دهک‌های پایین اختصاص یابد تا از تبعات اجتماعی این تصمیم کاسته شود.
منبع:
اقتصادنیوز
امیر خیرخواهان
