در مرداد ۱۴۰۴، یارانه نقدی ۴۶ میلیون و ۵۷۶ هزار و ۳۳۱ نفر از دهک‌های ۴ تا ۹ پرداخت شد. این در حالی است که در تیرماه، این تعداد به ۴۹ میلیون و ۶۴۲ هزار و ۶۶۵ نفر می‌رسید. کاهش سه میلیون و ۶۶ هزار و ۳۳۴ نفری یارانه‌بگیران نشان‌دهنده حذف افرادی است که در انتهای صدک‌های دهک‌های ۸ و ۹ قرار داشتند و به دهک ۱۰ منتقل شده‌اند. این اقدام، بخشی از برنامه دولت برای حذف یارانه ۱۸ میلیون نفر از دهک‌های پردرآمد (۸، ۹ و ۱۰) تا پایان سال جاری است.
دهک‌بندی و صدک‌بندی؛ معیاری برای عدالت یا خطا؟
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، خانوارها را علاوه بر دهک، در صدک‌هایی نیز طبقه‌بندی می‌کند. این صدک‌بندی، مبنای تصمیم‌گیری برای برخورداری از یارانه نقدی یا کالابرگ است. با این حال، خطاهای احتمالی در دهک‌بندی باعث شده برخی افراد نیازمند از دریافت یارانه محروم شوند، در حالی که برخی از پردرآمدها همچنان از یارانه‌های نقدی و پنهان بهره‌مند هستند.
یارانه‌های پنهان؛ باری ۱۰۰ میلیارد دلاری بر دوش اقتصاد
تا پیش از این، ۷۸ میلیون نفر از جمعیت ۹۱ میلیونی ایران یارانه نقدی دریافت می‌کردند. اما یارانه‌های پنهان نظیر بنزین، برق، آب، گاز و نان که هزینه‌ای ۱۰۰ میلیارد دلاری به کشور تحمیل می‌کند، همچنان در اختیار دهک‌های بالای جامعه قرار دارد. این موضوع، سال‌هاست که به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم و کارشناسان تبدیل شده و مطالبه انتقال این منابع به دهک‌های پایین (۱ تا ۳) را تقویت کرده است.
جنجال یارانه ایرانیان خارج از کشور
اخیراً اخباری مبنی بر دریافت یارانه توسط ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار ایرانی مقیم خارج از کشور منتشر شد که واکنش‌های گسترده‌ای را به دنبال داشت. گفته می‌شود یارانه ۱۵۰ هزار نفر از این افراد قطع شده است. در این میان، افشای دریافت یارانه توسط مجتبی پورمحسن، خبرنگار رسانه اینترنشنال، پس از انتشار اطلاعات او توسط هکرها، جنجال‌ساز شد.
الزام قانونی برای حذف یارانه پردرآمدها
بر اساس بند «پ» تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت مکلف شده یارانه نقدی دهک‌های ۸، ۹ و ۱۰ را حذف کند. این روند از ابتدای سال با حذف یارانه ۴۳۶ هزار نفر آغاز شده و حسن نوروزی، رئیس سازمان هدفمندی یارانه‌ها، اعلام کرده که تا پایان سال، یارانه ۱۸ میلیون نفر از این دهک‌ها قطع خواهد شد.
چگونه اعتراض کنیم؟
افرادی که به قطع یارانه، دهک‌بندی یا کالابرگ خود معترض هستند، می‌توانند از طریق تماس با شماره ۶۳۶۹-۰۲۱ یا مراجعه به سامانه «حمایت» وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعتراض خود را ثبت کنند. همچنین، سازمان هدفمندی یارانه‌ها از طریق شماره ۴۳۸۵۷-۰۲۱ (ساعت ۸ تا ۱۶) و مراجعه حضوری (ساعت ۷ تا ۱۳) به موضوعاتی نظیر ثبت‌نام یارانه، تغییر شماره حساب، جداسازی خانوار، فوت، ازدواج و موارد مشابه پاسخ می‌دهد. با این حال، مسائل مربوط به دهک‌بندی و کالابرگ باید از طریق وزارت رفاه پیگیری شود.
آینده یارانه‌ها در دستان وزارت رفاه
وزارت رفاه هر ماه بر اساس داده‌های تمکن مالی خانوارها، لیست یارانه‌بگیران را به‌روزرسانی و به سازمان هدفمندی یارانه‌ها ارسال می‌کند. هدف نهایی، حذف کامل یارانه نقدی دهک‌های ۸ تا ۱۰ تا پایان سال ۱۴۰۴ است تا پرداخت‌ها هدفمندتر و عادلانه‌تر شود.
منبع:
ایسنا
امیر خیرخواهان
